Açık Kaynak Kod Nedir? Güvenlimi ?

Üzeyir AYDIN

15 Nov

Paylaş :

"Açık kaynak kodlu yazılım" terimini sıkça duyuyoruz. Linux ve Linux tabanlı Android gibi yazılımların açık kaynak kodlu olduğunu biliyoruz. Peki açık kaynak kod tam olarak ne demek ve açık kaynaklı yazılımın avantajları neler?

"Açık kaynak kodlu yazılım" terimini sıkça duyuyoruz. Linux ve Linux tabanlı Android gibi yazılımların açık kaynak kodlu olduğunu biliyoruz. Peki açık kaynak kod tam olarak ne demek ve açık kaynaklı yazılımın avantajları neler?

Programlar, yani kısaca .exe, ..dmg, .deb gibi dosyalar, binlerce "kaynak kodu" satırından derlenmiştir. Programlama dilini bilmeyenler için fazlasıyla karışık görünebilecek bu kodlar, bir uygulama dosyası olarak derlenir. Derleme işleminden sonra artık kaynak koduna ihtiyaç duyulmaz. Dolayısıyla iTunes gibi bir yazılımı çalıştırırken kaynak kodunu görmez, sadece ürünün son halini görürsünüz. Çoğumuz için bu zaten olması gereken şeydir. Açık kaynak kodlu yazılımlar ise kaynak kodlarıyla beraber yayınlanırlar. Geliştirici, bazen onları derleyip, kaynak kodlarının yanında bir uygulama dosyası da sunabilir. Bazı durumlarda ise derleme işi kullanıcıya bırakılır.

Avantajları ;

-Açık kaynak kodlu yazılımlar, programcı topluluğunun gelişimini sağlar. Bu sayede eğitime, yaratıcılığa ve ilham almaya yardımcı olur.

-Açık kaynak kodlu yazılımlarda örneğin bir açık bulunduğunda, onunla ilgilenen çok daha fazla kişi olduğundan çok daha çabuk kapatılabilir. Kapalı kaynak kodlu yazılımlarda ise uzun bir süre beklemeniz gerekebilir.

-Yazılımların farklı çeşitlerinin ortaya çıkmasını sağlar. Örneğin Mozilla Firefox, Chromium ve Linux'tan türeyen birçok yazılım var.

-Yazılım geliştiricisinin PC'nizde şüpheli işler çevirmediğinden emin olmanızı sağlar. Kaynak kodu kapalı bir yazılımın yaptığını iddia ettiği şeyleri gerçekten güvenilir yoldan yaptığını anlamanın çok fazla yolu olmayabilir.

Açık kaynak kodlu işletim sistemleri;

Kişisel bilgisayar kullanımının popüler bir hal almaya başladığı zaman dilimi içerisinde işletim sistemi olarak en çok kullanılan sistemler Windows ve Apple'ın ürettiği Mac OS işletim sistemleriydi. Bu işletim sistemleri kullanıcılara belli bir lisans karşılığı satılıyor ve kaynak kodları gizli olarak ulaşıyordu. Ticari amaçlara dönüştürülen bu işetim sistemleriyle beraber tamamen açık kaynaklı “özgür yazılım” hareketi de baş gösterdi. Bu hareket sonucunda ortaya güzel bir alternatif olarak Linux tabanlı dağıtımlar sunulmaya başlandı. Hala günümüzde azımsanamayacak bir aktif kitle tarafından kullanılan Linux tabanlı işletim sistemleri açık kaynak kodludur ve kullanıcılarının geliştirmesine açık olarak yayın yapmaktadır. Açık kaynak kodlu ve özgür bir yazılım olduğu için de Linux dağıtımlarının büyük bir kısmı ücretsiz olarak kullanılabilmektedir.

Son olarak; kaynak kodların daha kolay yorumlanabilmesi için yazılımcılar kod satırlarının içerisine yorum ekleyebilirler. Eklenen bu yorumlar sadece kaynak kod dosyası incelenirken görünür ve normal şartlarda görülemez. Bu yorumların eklenmesinin nedeni sistemi parçalara ayırmak ve olası güncelleme ya da sorun giderme durumunda diğer yazılımcıların veya kendisinin kolayca doğru kod parçasını bulmasına yardımcı olmasıdır. Sadece işletim sistemi değil birçok alanda hizmet eden küçük ya da büyük birçok yazılım geliştirilmektedir. Açık kaynak topluluğu Photoshop gibi ticari yazılımlara alternatif olarak Gimp gibi açık kaynaklı ve ücretsiz yazılımlar çıkarmıştır ve çıkarmaya devam etmektedir. Çeşitliliği ve kaliteyi artırmak için kullanılarak ya da geliştirilerek destek verilmesi gerekir.